Overlevingsmechanisme

Hoe mijn overlevingsmechanisme drama veroorzaakte!

Mijn veerkracht heb ik na mijn burn-out goed ontwikkeld maar afgelopen Kerstdagen werd ik geconfronteerd met oud gedrag. Iets raakte mijn oude pijn en hup, door allerlei omstandigheden kwam ik in zelfsaboterend gedrag. Mijn overlevingsmechanisme nam het over.

Wat gebeurde er? Om te begrijpen hoe het tekeer ging in mijn brein geef ik je de context. Anders denk je helemaal dat ik gek geworden ben!

Kerst 2021

De wereld staat nog steeds op zijn kop door het virus. De regels zijn aangescherpt en daardoor moesten we onze plannen opnieuw onder de loop nemen.
In plaats van uit eten zou mijn vriend gastheer zijn. Superlief natuurlijk.
Maar toen werden de regels nog meer aangescherpt. Weer ontstond het gesprek, wat doen we nu?
Wel of niet met te veel mensen Kerst vieren?
Hoe zit het met ons gezelschap? Zijn zij ingeënt?
Welke gevaren lopen we?
Welke winst behalen we?
Zijn ouders al geboosterd?
Etc etc.

Niets bijzonders, ik denk dat dit in elk gezin ter sprake kwam.

Aangepaste plannen

Als het niet gaat zoals het moet, dan moet het maar zoals het gaat. De plannen hadden we een beetje aangepast, we zijn over bezwaren heengestapt en we gingen weliswaar met meer mensen dan toegestaan toch Kerst samen vieren. Maar we besloten om vooraf onszelf te testen zodat we niemand gingen besmetten.

Ik had er zin in!

Ik heb extreem drukke weken gehad. Met een nieuwe opdracht, examens die ik wilde maken en trubbels @home. Door mijn examens had ik mijn vriend ook te weinig gezien en ik keek er erg naar uit om de komende dagen met hem en familie te zijn,

Bummer!

Onderweg werd ik gebeld door mijn vriend. Door al het werk dat hij had met de voorbereidingen was hij bijna vergeten om te testen. Oh ja… nog even een testje.
Positief!
Wat nu?

Als het niet gaat zoals het moet, moet het maar zoals het gaat!

Onderweg op een parkeerplek heb ik een aantal telefoontjes gepleegd om te ontdekken wat nu wijsheid was.  We besloten dat ik terug naar huis zou gaan om met mijn kinderen Kerst te gaan vieren. Maar mijn vriend bleef alleen.

Lange inleiding he?
Maar blijf me nog even volgen….

Kerstavond alleen op de bank

Daar zat ik dan op Kerstavond alleen op de bank. Tranen met tuiten te huilen bij All You Need is Love. Heerlijk dacht ik, dat ben ik dan kwijt. Emoties moeten er toch uit.

Een beetje rondbellen, boodschappen halen en alles was weer geregeld voor een Kerst thuis met de kids. Het was totaal anders dan we hadden gepland, maar het was toch gezellig. Je moet er toch zelf wat van maken.

Hoe anders was tweede Kerstdag!

Hoe anders was tweede Kerstdag! Ik maakte me druk om mijn vriend die de hele Kerst alleen zat en een beetje aan het bingewatchen was. Ik overwoog toch naar hem toe te gaan nu ik mijn kinderen al had gezien. Boeiend!
Maar als braafste meisje van de klas besloot ik toch dat het slimmer was om de situatie te accepteren zoals hij was en besloot voor mezelf wat lekkers te maken en een biertje te pakken. Mijn vriend deed dat ook met een glaasje whisky. Het is zoals het is.

16.00 uur

Het verlossende woord kwam over de mail. Negatief! De test van de GGD was negatief! Maar we konden niet naar elkaar toe omdat we allebei een troostdrankje met alcohol hadden gedronken.

Zijn kinderen hadden hem uitgenodigd om samen met hun moeder te gourmetten. En zijn ex woont op loopafstand. Dat kon wel maar hij wilde dat niet doen. Ik haalde hem over omdat hij dan toch even tijd met zijn kinderen kan doorbrengen en iets van Kerst kan meekrijgen. Niet alleen fijn voor hem, maar ook voor zijn kinderen.

Dus hij zat met zijn ex en kids te gourmetten en ik zat alleen op de bank.
Net zoals het eerste Kerstdag was maar dan andersom (en zonder ex, klein detail).

Samen maar toch alleen

Ik voelde me alleen. Al die jaren dat ik geen relatie had kende ik dit gevoel niet. Maar sinds ik een relatie heb ken ik veel teleurstellingen dat we niet samen zijn op belangrijke en onbelangrijke momenten. En in mijn ogen hoort een relatie niet zo te zijn. Maar het is zoals het is.

Stel je eens voor….

Daar zat ik dan alleen op de bank met mijn gedachten en een aantal biertjes op. Dat is gevaarlijk want de biertjes zorgen ervoor dat gevoelens worden versterkt en kennen geen rem. Dus mijn hoofd ging helemaal los.

• Waarom hadden we gedronken, wilde we dan niet samen zijn?
• Waarom zijn we niet samen, wonen we niet samen, willen we niet samen zijn?
• Wat hebben we nu voor een relatie, alleen wanneer het uitkomt? Willen we wel echt samen zijn?
• Nu zijn wij niet samen maar is hij bij zijn ex en zijn kids gezellig gezinnetje aan het spelen.

Ik probeerde mijn gedachte kalm te krijgen en vond van mezelf dat ik me niet zo moest aanstellen. Dat hij daar nu gezellig met zijn kinderen zit gun ik hem toch! Hij zat gisteren alleen toen jij het gezellig had. Houd eens op met dat gezeur! Ben blij voor hem! Fijn ook dat hij wél een goed contact heeft met zijn ex. Wat ben jij een aansteller zeg!

Ruzie met mezelf, ken je dat?

Alle theorieën en tools die ik al jaren toepas om dit soort gedachten geen kans te geven verdwenen als sneeuw voor de zon.

Maar toen werd oude pijn aangeraakt!

Ik kreeg een melding van Facebook dat mijn vriend foto’s had geplaatst op zijn profiel. Ik wilde kijken en toen kreeg ik de melding dat mijn vriend mij geen toestemming had gegeven om de foto’s te bekijken.

Mijn brein ging helemaal los. Oud pijn werd aangeraakt. Ik werd genegeerd! Ik werd buitengesloten! En er werden dingen geheimgehouden voor me!

Ik ben eerder bedrogen geweest in een relatie en al die signalen die ik toen niet zag terwijl ze er waren zag ik nu wel terwijl ze er niet waren.

Ik voelde me alleen, buitengesloten en bedrogen. En een oud overlevingsmechanisme werd in werking gezet.

Als hij me niet wil laat ik niet met me sollen! Dan doe ik het wel alleen!
En mijn brein ging plannen maken hoe ik het dan alleen zou kunnen doen, hoe ik dat moest aanpakken en wat de voordelen daarvan zijn. Mijn brein wilde loskomen van die pijn.

Ocherme…. Mijn vriend was zich van geen kwaad bewust

Terwijl ik volop bezig was met mijn overlevingsmechanisme ging ik over tot zelfsabotage.
Mijn vriend liet weten dat hij een leuke avond had gehad.

Iets in mij zei dat het niet eerlijk was hem te confronteren met mijn gevoel. Maar mijn overlevingsmechanisme was op dat moment sterker. Dus confronteerde ik hem met het Facebookverhaal. Waarom mag ik dat niet zien? (lees: wat gebeurt er achter mijn rug om).
Ik sprak mijn twijfel uit of wij het samen wel redden. Willen we wel bij elkaar zijn?

Natuurlijk snapte hij er niets van, hij ging gewoon Kerst vieren zoals ik hem had overgehaald om te doen!

Hij had helemaal niets op Facebook gezet en als hij dat wel had gedaan waarom zou ik dat dan niet mogen zien. “Doe ff normaal en denk na, schreef hij.” Want ik was ook nog zo ‘slim’ om dit via de WA te doen.

En dat raakte een tweede pijn. Een pijn dat ik mijn hele leven al meedraag. Ik werd gezien als dom en naïef. Ik was in een kwetsbare staat van ‘zijn’ en zijn woorden gooide olie op het vuur. Mijn brein voelde zich onveilig en wilde mij weer in een veilige staat van ‘zijn’ brengen.

Mijn relatie hing aan een zijde draadje door mijn overlevingsmechanisme

Onze relatie hing aan een zijde draadje. Op dat moment was het een opluchting om te weten dat het bijna over was. Dat de pijn dan zou verdwijnen en dat ik weer controle kreeg op mijn gevoelens en mijn leven. Want laten we eerlijk zijn. Liefde is heerlijk! Maar al die bijkomende gevoelens zijn soms overweldigend. Denk aan twijfels en gemis maar ook aan hoe pas ik mij aan aan zijn wensen maar verlies ik mezelf niet in deze relatie.

Conclusie: Er is wel veerkracht maar als je overlevingsmechanisme wordt aangeraakt is dat nog steeds sterker.

Ervaring helpt

Gelukkig helpt zelfkennis en ervaring. Ineens besefte ik dat mijn overlevingsmechanisme aan het werk was. Dat ik zelfsabotage aan het plegen was. En ik wist natuurlijk dat mijn vriend geen enkele ‘schuld’ hieraan had en ik besefte ook ineens hoe oneerlijk ik tegen hem was.

Hij was degene die de meeste schade had door zo’n stomme zelftest die niet correct was. En ik voelde me een slachtoffer? Doe eens normaal!

Dus ik stopte de communicatie en vertelde hem dat het bij mij lag en totaal niet bij hem. Hij deed niets ‘verkeerd’. Het was mijn overlevingsmechanisme. Maar geef me even tijd om tot mezelf te komen.

Zo lief als hij is deed hij dat. We komen hier samen wel uit als ik weer ‘normaal’ ben.

Ken jij het gevoel alsof je wordt overgenomen door oud zeer?
Wat doe jij dan?

Hoe overleef je een overlevingsmechanisme?

Een overlevingsmechanisme zit diep verankert in je brein. Vaak heb je er geen last van tot het wordt aangeraakt. De zo genaamde ‘triggers’ activeren dit deel in je brein.

Een overlevingsmechanisme is deels biologisch bepaald. Ervaringen uit het verleden die te maken hebben met angst voor het onbekende zorgen ervoor dat je stopt met voelen. Je gaat ‘in je hoofd’ zitten. Dat is een prima manier om je staande te houden.

Dit beschermingsmechanisme wordt geactiveerd als er iets gebeurt in je leven dat gewoon te pijnlijk is. Je vlucht ‘in je hoofd’. Daarmee schep je afstand en bouw je een muurtje op om staande te blijven in alle heftigheid van emoties. Dit is een onbewuste programmering. Supertof dat je dit kan, want dit is een redding.

Vanuit een trauma, een gebeurtenis dat te heftig voor je was, ontstaat een overlevingsmechanisme. Vaak zijn dit negatieve gedachten over jouw leven. Je beschermingsmechanisme gaat op volle toeren draaien. Het nadeel hiervan is dat je niet echt leeft maar aan de zijlijn blijft staan. Alleen besef je dit vaak niet.

Als je veel negatieve gedachten hebt en onzeker bent of vaak verdriet ervaart dan kan het zijn dat deze emoties een oorzaak zijn van onverwerkte gebeurtenissen in je leven.

Wil je jouw overlevingsmechanisme veranderen?

Wil je dit veranderen dan is het oefenen van mindfulness een goede stap. Hier en nu is alles minder bedreigend dan alles wat er gebeurd is in je verleden maar ook minder eng dan de angsten die je hebt over de toekomst.

Stappenplannetje:

1. Erken dat je zelfsaboterend gedrag vertoont. Observeer jezelf en je acties. Hoe saboteer je zelf je geluk?
2. Ontdek bij jezelf welke positieve intentie hierachter zit. Voor welke pijn wil je brein je beschermen?
3. Breng in kaart wat de nadelen zijn van dit belemmerende gedrag. Hoe ziet je leven eruit als je deze patronen niet gaat doorbreken?
4. Erken dit gedrag en kies bewust voor ander gedrag. Dit vergt doorzettingsvermogen en hierdoor kom je voor je brein in een oncomfortabele situatie.
5. Leer comfortabel te zijn met het oncomfortabele.
6. Leef bewust in het hier en nu.

Telkens als ik dit lijstje zie denk ik, is dat alles? Is het zo simpel. Ja. Het is zo simpel maar makkelijk is het niet. Het vergt oefening, oefening en oefening.

Je hoeft het niet alleen te doen

Soms lukt het niet alleen. Zoek dan hulp die bij je past. Je hoeft niet meteen in therapie, dit is overigens wel slim als je heftige trauma’s te verwerken hebt.

Weet dat iedereen overlevingsmechanisme heeft. Ze helpen je. En als je er zelf geen last van hebt, ben er dan dankbaar voor. Maar als je voelt dat het in de weg staat doe er dan wat mee! Je leeft maar 1x, kleur je leven in zoals jij dat wilt.

Je kunt bijvoorbeeld de breinklas aankopen en zelf aan de slag gaan met tools. Of het programma Content Zijn, lief zijn voor jezelf, volgen. Of kijk in mijn etalage.

Maar ook een coachingstraject kan je veerkracht versterken en zelfsaboterend gedrag erkennen en aanpakken.

Wat je ook kiest, kies voor jezelf!